Bu şehre yatırım çok cazip

Kocaeli, başta yabancı sermayeli yatırımlar olmak üzere özellikle sanayi ve lojistik yatırımları açısından en cazip illerin başında geliyor. Bunun en önemli nedenlerinden biri stratejik konumu ve ulaşım ağlarının üzerinde yer alması…

KOCAELİ, 2017 yılında Türkiye toplam ihracatının yüzde 15.25’ini karşılayan ve ihracattan aslan payını alan otomotiv ana ve yan sanayi sektörü için önemli bir merkez konumunda bulunuyor. OSD (Otomotiv Sanayii Derneği) verilerine göre 2017 yılında adet bazında Kocaeli’de üretilen otomotiv ana sanayi ürünü (binek otomobil, kamyonet, kamyon, otobüs, minibüs vs.), Türkiye’deki üretimin yüzde 35.83’ünü oluşturuyor. İstanbul’u Ankara’ya vc Bursa’ya bağlayan ana arterler (TEM ve D-100 karayolu) Kocaeli’den geçiyor. Yapımı devam eden Kuzey Marmara Otoyolu ile ilin ve genel olarak TR42 Kocaeli Alt Bölgesinin lojistik erişilebilirliği daha da artacak ve mevcutta TEM ve D-100 karayolları üzerindeki lojistik amaçlı trafik yoğunluğu da azalacak. Kocaeli’yi cazip kılan nedenlerden biri de altyapının sanayinin ihtiyaçlarına yanıt verebilecek düzeyde olması. 2016 yılı verilerine göre Kocaeli; 81 il arasında elektrik tüketiminin en yüksek olduğu üçüncü, sanayi kaynaklı elektrik tüketiminin ise en fazla olduğu il durumunda. 2017 verilerine göre ise Kocaeli, 81 il arasında doğalgaz tüketiminin en yüksek olduğu ikinci, sanayi kaynaklı doğalgaz tüketiminin ise en fazla olduğu il.

Kocaeli aynı zamanda 8 sektörde lider üretici ve 4 sektörde de en yüksek üretimi yapan 3 ilden biri konumunda. Kocaeli’nin yatırım ve ihracat rakamlarına göre öne çıkan imalat sanayi sektörleri; kimya, lastik-plastik, ana metal sanayii, madeni eşya, elektrikli makineler, taşıt araçları. TOBB 2017 yılı verilerine göre Kocaeli, 237’si yabancı sermayeli toplam 2305 kapasite raporlu sanayi tesisine (Türkiye’deki kapasite raporlu tesislerin %3,56’sı) ev sahipliği yapıyor. Yabancı sermayeli firmalara ait kapasite raporlu tesis sayısında Kocaeli, 81 il arasında başı çekiyor. Türkiye’deki yabancı sermayeli firmalara ait kapasite raporlu tesislerin yüzde 17.43’ü Kocaeli’de yer alıyor. Kocaeli’ndc 12’si aktif olmak üzere 14 organize sanayi bölgesi bulunuyor. Bu organize sanayi bölgelerindeki toplam istihdam, Aralık 2017 itibarıyla 102 bin civarında.

Kocaeli mesleki eğitimdeki kapasitesi ile de öne çıkıyor. Kocaeli’de 68’i devlete ait (MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı) ve ll’i özel (MEB Özel Eğitim Kurumlan Genel Müdürlüğüne bağlı) Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi (MTAL) bulunuyor.

Kocaeli Üniversitesi’nin bünyesinde ise 21 Meslek Yüksekokulu (MYO) bulunuyor.

İŞ YAPMA KOLAYLIĞINDA İLK SIRALARDA

Dünya Bankası’nın İş Yapma Kolaylığı (Doing Business) raporuna göre 2018 yılı sıralamasmda ülkemiz 190 ülke arasında 60. sırada yer aldı. Aynı raporun İşletme Kuruluşu (Starting a Business) alt başlığında ise 80. sırada yer aldık. Girişimcilerin ve yatırımcıların iş kurma süreçlerindeki bürokrasinin hızlandırılması ve öngörülebilirliğin artırılması ülkelerin iş yapma kolaylığı ve işletme kuruluşu sıralamalarında daha üst sıralara yükselmelerini sağlıyor. Bu bağlamda T.C. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı Kocaeli Yatırım Destek Ofisi bünyesinde Mayıs 2018 itibarıyla bir tek durak ofis faaliyete geçti. Kocaeli Tek Durak Ofis, İstanbul Kalkınma Ajansı İstanbul Yatırım Destek Ofisi bünyesinde faaliyete geçen “Invest in İstanbul” adlı tek durak ofisin ardından T.C. Kalkınma Bakanlığı’nın talimatlarıyla faaliyete geçmesi öngörülen yedi ildeki tek durak ofisten biridir. Tek Durak Ofisler, bir yatırımcının tüm kenti dolaşıp vakit kaybetmeden tek yerden işlerini halletmesine izin vermekte olup böylelikle bürokratik işlemleri hızlandırmakta; izin ve ruhsatlarla ilgili iş yapma süreçlerini kolaylaştırmakta ve yatırımcıların ihtiyaç duyduğu bilgiler hakkında sofistike bilgilendirmeler yapmak suretiyle yatırım ortamını olumlu etkilemektedirler.

GİRİŞİMCİLERE CAZİP İMKANLAR SUNULUYOR

Kocaeli girişimcilere sunduğu imkanlar nedeniyle de cazip bir ildir. KOSGEB ve TEB’in birlikte hazırladığı “2013 ve 2014 verileriyle Türkiye’de ve Bölgeler’de Girişimcilik” adlı rapor, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova’dan oluşan Kocaeli Alt-Bölgesi 2014 yılı için “Gelecek 6 ay içinde, yaşadığı bölgede yeni bir iş kurmak için fırsatı gören kişilerin 18-64 yaş arası yetişkin nüfusa oranı” verisinde yüzde 48’le Türkiye ortalaması olan yüzde 39,8’in oldukça üzerinde bir görünüm çizdi. Bu oran Kocaeli Alt-Bölgesi için erkeklerde yüzde 53.4, kadınlarda ise yüzde 42.3 olarak ortaya çıktı. Girişimci olma motivasyon faktörleri; tamamen fırsat motivasyonu ile girişimci olanlar, tamamen ihtiyaç motivasyonu ile girişimci olanlar ve kısmen fırsat motivasyonu ile girişimci olanlar olmak üzere üç gruba ayrılıyor.

İHTİSAS OSB’LERİ

Kocaeli’de değer zincirlerinin önemli ölçüde bir arada bulunduğu ve birbirleri ile etkileşim içerisinde olduğu belirtilebilir. İldeki 14 OSB’den 6’sının ihtisas niteliğinde olması sektörel dayanışma ve etkileşimlerin güçlü olmasından kaynaklanmaktadır. MARKA, Kocaeli başta olmak üzere bölgesinde filizlenmekte veya gelişim aşamasında olan kümelenme çalışmalarına katkı sağlıyor. Bu amaçla, Avrupa Küme Mükemmeliyet Vakfı (Euıopean Cluster Exccllence Foundation- EFCE) tarafından düzenlenen 5 haftalık “Küme Mükemmeliyeti Yönetimi” eğitici eğitimi programına MARKA personeli katılım sağlamış ve ardından MARKA, Avrupa Küme Mükemmeliyeti Vakfı (EFCE) tarafından içeriği geliştirilen küme yöneticiliği alanında eğitimler vermiştir. Yine bu çalışmalar kapsamında EFCE tarafından bölgemizde yer alan 1 küme gümüş etikete vc 5 küme adayı yapılanma bronz etikete layık görülerek akredite edilmiştir. Bu kümelenme girişimlerinden 4’ünde ağırlıklı olarak Kocaeli’de yer alan işletmeler temsil edilmektedir. Şu anda ise Otomotiv, Robotik ve İleri Malzemeler kümelenme faaliyetleri kapsamında ortak pazarlama, ortak tedarik, ortak eğitim ve kapasite artırımı ile ortak test altyapıları kurulması için proje geliştirme çalışmalarına odaklamlmıştır.

OTEL YATIRIMLARINDA ARTIŞ VAR

Kocaeli’de 2010 ve 2017 yılları arasında otel yatırımlarında önemli bir sıçrama yaşandığı görülüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, işletme veya yatırım belgeli tesis sayısı, 2010 yılı sonu itibarıyla 35 iken 2017 yılı sonu itibarıyla 69’a ulaştı. Aynı şekilde Kültür ve Turizm Bakanlığı, işletme veya yatırım belgeli tesislerin yatak kapasitesi toplamı 4.019’dan (2010 yılı sonu), 10.596’ya yükseldi. (2017 yılı sonu). 2010 yılında Kocaeli’de sadece bir beş yıldızlı otel faaliyette iken bu sayı 2018 yılında beşe ulaşmış durumda. Kocaeli, fuarcılık sektöründe de son yıllarda hızlı bir gelişme gösteriyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) 2017 yılı Fuar Takvimi’nde Kocaeli’den 5 fuar yer almaktaydı; 2018 yılında ise bu sayı 8’e çıktı. TOBB 2012 yılı Fuar Takvimi’nde Kocaeli’den herhangi bir fuarın yer almadığını belirtelim.

MALİ DESTEK PROGRAMLARI

2010 ve 2018 yılları arasında Kocaeli ilinde 123 projeye destek verilirken bunlardan 119’u tamamlanmış durumda. Ajans toplamda 33.394.144,37 TL tutarında destek taahhüdünde bulunulurken şimdiye dek 26.630.883,28 TL tutarında destek sağlandı.

MARKA, 2013 yılında Kocaeli Üniversitesi’nin “Kocaeli Üniversitesi Tropoııin 1 ve CK-MB Tam Kitlerinin Üretilmesi” isimli projesine toplam 1.021.228,17 TL destek sağladı. 2014 yılında ise TÜBİTAK’ın “Tümdevre Tasarım ve Eğitim Laboratuvarı” isimli projesine toplam 2.319.761,88 TL ve TOSB Otomotiv Yan Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesinin “Araç ve Aksam Parçaları Dayanım / Ömür / Performans Test Laboratuvarı” isimli projesine toplam 2.776.046,07 TL destek sağlandı.

MARKA, verdiği ücrctsiz eğitimlerle de yerel kalkınmaya katkı sağlıyor. MARKA, Sürekli Eğitim Merkezi (MARKASEM) bünyesinde; bölgesel kalkınmada bilgi ve farkındalığı arttırma, bölge paydaşlarının proje yazma ve girişimcilik kapasitelerinin geliştirilmesi amaçlarıyla kuruluşundan bu yana 27 farklı başlıkta birçok eğitim düzenlemiştir. Bölgesel ve il bazlı yapılan ihtiyaç analizleri ve talepler doğrultusunda amaçlara yönelik düzenlenen eğitimlerimizle güncel olarak teknik desteklerle birlikte eğitimlerimizden yararlanan kişi sayısı yaklaşık 60 bin’dir. Kocaeli özelinde ihtiyaç analizleri ve talepleri doğrultusunda kuruluşundan bu yana proje yazma, girişimcilik, dış ticaret, iletişim, stratejik planlama gibi çeşitli başlıklarla 185 adet eğitim düzenlenmiş; 6.400 paydaşımız bu eğitimlere katılım sağlandı.