Endüstriyel sorunlar için yapay zeka girişimi

Zaman/maliyet tasarrufu sağlıyor

EĞER verileriniz dijitalse ve onları toplayarak bir değer yaratabilme noktasına geldiyseniz, sırtınızı şöyle rahat bir şekilde arkanıza yaslayabilirsiniz. Zira harekete geçmeniz halinde üretim ve operasyonel süreçlerinizin tamamında vardığınız dijital dönüşüm yatırımlarının getirisini almaya başlayacaksınız.

Pusula.ai, yurtiçi ve yurtdışı deneyimleri ışığında Türkiye’de endüstriyel sorunlara cevap aramak üzere kurulmuş bir yapay zeka girişimi. Amaç, şirketlerin faaliyet alanlarındaki üretim süreçlerinde çıkabilecek aksaklıkları öngörerek zaman/maliyet tasarrufuna gitmek.

Pusula.ai, tam olarak şu sorulara cevap veriyor: “Üretim duracak mı? Duracaksa hangi hata kodu ile duracak? Durmaması için ne yapmamız gerekir?”

Pusula.ai’nin kurucularından Kayhan Eritmen, hem akademi hem de Silikon Vadisi deneyimlerini Türkiye’de uygulamaya nasıl geçirdiklerini şöyle anlatıyor: “Makine öğrenmesi ve op-timizasyon teorisi alanlarında 20 yıldan fazla birleşik deneyime sahip 4 arkadaş olarak Pusula.ai’ı kurduk. Yasemin Oğuz, Barlas Oğuz ve Yunus Sarıkaya ile Pusula.ai’ı kurmaktaki amacımız gerçek endüstri problemlerine en gelişmiş yapay zeka yöntemleri ile çözümler üretmek ve Cisco, Microsoft ve Facebook gibi Silikon Vadisi şirketlerinde edindiğimiz tecrübeleri ülkemize aktararak Türkiye’den bu alanda global bir şirket çıkarmak. Bu amaçla üretim şirketlerine çok büyük maliyeti olan bir plansız duruşların gerçekleşmeden önce tahmin edilmesi problemine odaklanmak istedik.”

“PLANSIZ DURUŞU” DÜZELTİYOR

Pusula.ai, “plansız duruş”u nasıl “dik duruş”a dönüştürüyor? Kurucu Eritmen, makine öğrenmesi ve derin öğrenmenin bu dönüşümdeki rolünü şöyle anlatıyor: “Dijital olgunluğa erişmiş firmalar üretim süreçlerinde sensörlerden ve/veya PLC’lerden (Programlanabilir Mantıksal Denetleyici) düzenli olarak veri topluyor ve ayrıntılı şekilde duruş raporları tutuyor. Sistem, eldeki bu veriden makine öğrenmesi yoluyla plansız duruşa doğru gidildiğini tahmin edebilen bir yapay zekâ modeli oluşturulması temeline dayanıyor. Son 6 ayın verisini daha da geçmişe giderse daha faydalı olacaktır-alıp bir makine öğrenmesi modeli eğitiyoruz. Bu model hangi durumlarda hangi arızalara doğru gidiliyor bunu öğreniyor. Daha sonra canlı akan veriye bu modeli entegre ettiğimizde belirli zaman aralıkları ile sistemi gözlemleyip bir skor üretiyor. Bu skor belirlediğimiz bir eşik değerinin altında ise sistem normal çalışıyor ve bir plansız duruş beklemiyoruz demektir. Skor eşik değerin üzerine çıktığında ise bir plansız duruşa doğru gidiş olduğu anlamına geliyor. Bu durumda operasyondaki görevliler plansız duruşa izin vermeden sisteme müdahale edip sorunu çözebiliyorlar. Söz konusu öğrenme modeli tamamen Pusula.ai tarafından kodlaması yapılmış bir sistemdir ve derin öğrenme adı verilen, insan beyninin öğrenme şeklini taklit eden bir teknoloji kullanmaktadır.”

DİJİTAL OLGUNLUĞA SAHİP

Üretici şirketler için en korkutucu şey, bu teknolojiden yararlanmak için yeni bir altyapıya sahip olup olunmayacağı, başka bir deyişle yeni bir yatırıma gerek duyulup duyulmayacağı… Artık geliştirilen yapay zekâ ürünleri mevcut altyapılara uygulanabilecek şekilde geliştiriliyor. Bu durum Pusula.ai için de geçerli. Kayhan Eritmen bu noktada, “Herhangi ekstra bir yatırıma gerek olmadan geriye dönük verilerden öğrenme işlemini tamamlıyoruz. Sonrasında da veri tabanına akan veriye entegre olup yapay zekânın plansız duruşlar ile ilgili tahminleri üretmesini sağlayabiliyoruz” diyor.

“RAPORLAMA YAPIYORUZ”

Türkiye’de çok uluslu bir bebek bezi firması ve teknik tekstil firması ile çalıştıklarını ifade eden Eritmen, şunları anlatıyor:

“Bildiğimiz kadarıyla Türkiye pazarında bizim yaptığımız gibi plansız duruşu tahminleyen bir yazılım yok. O nedenle burada ilk hamle avantajını kullanmak ve ürünümüzü bebek bezi başta olmak üzere dijital olgunluğa sahip şirketlerin büyük çoğunluğu tarafından kullanılır hale getirmek istiyoruz. Şu sıralar ürünün performans getirileri ile bir raporlama çalışması yapıyoruz. Bunun sonucunda yerli ve yabancı yatırımcıları kapsayan bir yatırım turuna çıkma ve alacağımız yatırımla ABD pazarına açılma planımız var. Bu pazar konusunda bir diğer adımımız da Türkiye’de üretim yapan çok uluslu şirketlerle temasa geçmek. Türkiye tesislerinde ürünün başarısını ispatlayarak aynı şirketin dünyanın diğer ülkelerindeki tesislerine entegre etmeye ikna etmek şeklinde bir stratejimiz var.”

AR-GE’de fiyat avantajı

Pusula.ai kurucularından Kayhan Eritmen, veri bilimi ve yapay zeka konuları gündemde olsa da bu konuda bilgi ve uzmanlık sahibi çok kimsenin bulunmadığını düşünüyor. 0 nedenle kendileri gibi girişimlere son zamanlarda büyük şirketlerin ilgisinin arttığını gözlemlediklerini belirten Eritmen, “Diğer yandan yazılım geliştirmesi ve AR-GE’yi Türkiye’de yapıyor olmak, bize fiyat rekabeti açısından ABD’deki rakiplerimize göre avantaj sağlıyor” diyor.

10 arızadan 8’i çok önceden tespit edilebiliyor

Pusula.ai, ortalamada 10 arıza kaynaklı plansız duruşun 8’i model tarafından saatler öncesinden öngörebiliyor. Buna ek olarak ortalamada haftada 1 kez hatalı alarm verebiliyor. Modelin bir haftada 2 binin üzerinde karar verdiği hesaba katıldığında makine öğrenmesi ve derin öğrenme, hatalı alarm oranı konusunda hayat kurtarıcı durumda.

Şule Güner