İhracatçılara yeni finansal destekler

Temmuz ayındaki düşüşten sonra ağustos ayında yeniden artış gösteren ihracat gelecek dönem için umut verdi. Uzun bir süre düşen ihracat nedeniyle moral kaybeden ihracatçılar, şimdi bir kez daha yeni fırsatlar kovalamak için harekete geçiyor. İhracat finansmanında teminat ve kredi sorunu ile boğuşan, son bir yılı kur zararı ile geçiren şirketlerin imdadına ise Türk Eximbank ve bankalar yetişiyor. Yeni pazarlara açılmaya hazırlanan ihracatçılara can suyu olacak yeni finansal destekleri araştırdık.

İhracatta işler uzun bir süredir iyi gitmiyor. Oysa 15 Temmuz’da yaşanan darbe girişiminin ve Olağanüstü Hal (OHAL) uygulamasının getirdiği belirsizlik ortamında iç talepte yavaşlama beklendiği için şimdi ihracata her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var. Temmuz ayında yaşanan yüzde 11,5’lik düşüşten sonra ağustos ayında yüzde 7,6 artış yaşanması bu açıdan biraz umut verdi. Ancak ekonomide hızlı büyüme için çok daha yüksek ve de kalıcı bir ihracat artışı gerekiyor.

Şimdi ihracatçılar için en önemli sorun hangi pazarların risk hangi pazarların firsat içerdiğini bilmek ve elbette ihracatı finanse edecek sermaye desteğini sağlamak olacak. Biz de işte bu kritik dönemde Ekonomist Dergisi olarak, başta Türk Eximbank olmak üzere Türk bankalarının ihracatçıya verdiği destekleri, kullanıma açılacak olan yeni kredi programlarını ve uluslararası danışmanlık şirketlerinin küresel risk ve fırsat değerlendirmelerini ortaya koyan bir araştırma yaptık.

AFRİKA’YA YATIRIMA DESTEK

Kuşkusuz ihracatçıya en büyük destek merkezi olarak Türk Exim-bank öne çıkıyor. Türk Eximbank ihracatçıları, ihracata yönelik üretim yapan imalatçılan ve yurtdışında faaliyet gösteren girişimcileri kısa ve orta-uzun vadeli nakdi ve gayri nakdi kredi programları ile destekliyor. Nakdi kredilerle firmaların üretim sürecinde ihtiyaç duyacağı finansman desteği sunulurken, gayri nakdi desteklerle ise ihracatçıların ticari ve politik riskleri düşünmeden mevcut pazarlarındaki rekabet güçlerini artırmalarına ve yeni pazarlara girmelerine olanak tanınıyor. Türk Eximbank, bunların yanında vadeli satış işlemlerini teşvik etmek ve bu yolla ihracat hacmini artırmak amacıyla da vadeli ihracat alacaklarını iskonto ederek şirketlere finansman desteği sağlıyor.

İhracata çok ihtiyaç duyduğumuz bu dönemde Türk Eximbank da ihracatçıya olan desteklerini artırmış durumda. Özellikle son yıllarda giderek yıldızı parlayan Afrika pazarı için önemli destekler mevcut. Banka, “Uluslararası Proje Kredileri” kapsamında Türk müteahhitleri tarafından yurtdışında üstlenilen projeleri, devlet garantisi altında yurtdışı bankalara tahsis edilen limitler çerçevesinde

10 yıla kadar vade ile kredilendiriyor. Türk Eximbank, geçen yıldan bu yana Sahra altı Afrika’da müteahhitlik sektörünün aldığı işler kapsamında 700 milyon dolarlık projeye destek verdi. Öne çıkan ülkeler ise Etiyopya, Gana, Senegal ve Kongo olarak sıralanıyor.

ABD İLE İŞBİRLİĞİ BAŞLIYOR

Yeni dönemde bir diğer önemli pazar olan ABD için de Türk Exim-bank’ın ihracatçılara yeni sunduğu bir destek programı var. Yakın zamanda Amerikan Eximbank’ı olan US Exim ile imzalanan işbirliği anlaşması çerçevesinde Türk ve ABD firmalarının üçüncü ülkelerde ortak olarak üstlendikleri projelere, söz konusu ülkenin devlet garantisi altında ortak finansman sağlanmaya başlanacak. Uygulama ile ABD’den ve Türkiye’den gerçekleştirilecek mal ve hizmet ihracatının tamamına ABD Eximbank’ın garantisi altında ticari bankalarca fon sağlanacak.

Elbette Türk Eximbank’ın ihracat kredi sigortası sisteminin lokomotifi olan Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı da devam ediyor. Bu program ile ihracatçıların 238 ülkeye gerçekleştirdikleri bir yıla kadar vadeli sevkiyatları, sevk sonrası dönemde ortaya çıkabilecek ticari ve politik risklere karşı tek bir poliçe kapsamında sigorta teminatı altına alınıyor. Program kapsamında zarar tazmin oranının yüzde 90 gibi çok yüksek bir oran olduğunu da hatırlatalım.

TEMİNAT SORUNU ÇÖZÜLÜYOR

Türkiye’de özellikle KOBİ’lerin finansmana erişimde yaşadıkları sıkıntının kökeninde teminat bulmakta zorlanmaları yatıyor. Türk Exim-bank’ın sigorta faaliyeti bu sorunu da hafifletmeye katkı sunuyor. Eximbank tarafından sigortalanmış ihracat alacakları 18 ticari bankada ve yine Türk Eximbank’ta teminat olarak kabul ediliyor.

Bu arada Türk Eximbank’ın işbirliği yaptığı kuruluşlar arasına bu yıl fak-toring şirketleri de dahil ediliyor. Bu sayede, ihracatçılar Eximbank sigorta poliçelerini teminat olarak kullanarak faktoring şirketlerinden de finansman temin etmeye başlayabilecek.

Faktoring şirketleri şu anda Avrupa’ya yapılan ihracatı etkin bir şekilde destekliyor. Ancak son yıllarda ihracatçıların Afrika, Körfez ve Ortadoğu bölgelerinde de oldukça etkin hale gelmeleriyle birlikte Türk Eximbank’m faktoring şirketlerine sunacağı teminat uygulamasının kapsamı da genişleyecek.