Orman yatırımcısına 202 milyon TL kredi hibe desteği

ORMAN köylüsünün yerinde kalkınması için verilen destekler devam ediyor. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü (OGM), 2020’de orman köylülerine 40 milyon TL’si hibe, 162 milyon TL’si kredi olmak üzere toplam 202 milyon TL’lik destek sağlayacak. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın politika ve hedefler doğrultusunda ormanların sürdürülebilir yönetimini sağlamak ve ormancılık çalışmalarına destek olmak amacıyla orman köylülerinin sosyoekonomik ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik, köylünün ürettiği ürünleri ve iş gücünü değerlendirici, istihdam sağlayıcı her türlü proje desteklenecek. Bu desteklerle 2020 yılında yaklaşık 10 bin 700 aileye ulaşılacak. Hayvancılık, arıcılık ve sosyal projeler için kullanılan kredilerden faiz alınmayacak. Bunların dışında uygulanan 1-4 yıl vadeli diğer projelerde Ziraat Bankası’nın tarımsal kredilere uyguladığı faizin onda biri oranında faiz uygulanacak. Böylece vadesi 1-4 yıl arası olan kredi geri ödemelerinde faiz oranı yıllık yüzde 1.4286 olacak. Dört yılın üzerinde ödemesi olan projeler içinse yıllık yüzde 1.5714 faiz alınacak. Projelerde vade süresi proje konularına göre değişecek. Geri ödemeler yılda bir kez olacak şekilde yapılacak.

HAYVANCILIK PROJELERİ HIZLANDI

Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de 22 bin 948 orman köyünde yaklaşık 7 milyon orman köylüsü yaşıyor. Orman köylüleri sosyal imkanların azlığı, temel hizmetlere ulaşımın zor olması ve geçim sıkıntısı nedeniyle köyden kente hızla göç veriyor. OGM, kırsal kalkınma modeliyle orman köylüsünü desteklemek, refah seviyesini yükseltmek, devlet-millet kaynaşmasını sağlayarak orman-halk ilişkilerini düzenlemek ve ormanların sürdürülebilir yönetimini sağlamak amacıyla kredi hibe desteği veriyor. Bu desteklerden orman köylerinde oturan orman köylüleri ve bu köylülerin kurmuş olduğu Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri yararlanabiliyor.

OGM Orman ve Köy İlişkileri Daire Başkanhğı’nın (ORKÖY) ferdi kredileri sosyal ve ekonomik maksatlı olarak ikiye ayrılıyor. Verilen sosyal krediler köylünün yaşam konforunun artırılması, ekonomik krediler ise gelir seviyesinin iyileştirilmesi yönünden büyük katkı sağlıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre verilen ekonomik kredilerle yeni aile işletmelerinin açılması (hayvancılık, seracılık vb.) hız kazanırken, ayrıca bazı projelerin desteklenmesi sayesinde dolaylı olarak o sektörün gelişmesine de katkı sağlandı.

ORMAN KÖYLÜLERİ YARARLANIYOR

Orman köylüsünün yararlandığı ferdi kredilerde, orman köylüsünün kamuda daimi işçi, memur ve esnaf olmaması, kredi tespit tarihi itibarıyla en az bir yıl süreyle o köyde ikamet etmesi, icralık durumu olmaması gerekiyor. Aynı hanede oturan aileden anne, baba veya bekar olan reşit çocuklardan birisine destek verilebiliyor.

Kooperatif kredilerinden yararlanma şartları ise şöyle: “Kooperatifin orman köyünde kurulmuş, Kooperatifler Kanunu’nda ve ana sözleşmede belirtilen tüm yükümlülükleri yerine getirmiş ve muhasebe defterlerini usulüne uygun olarak tutmuş, yasal süresi içinde son genel kurul toplantısını yapmış, faaliyet göstereceği merkez köyün ve faaliyet alanının genel kurulca veya ana sözleşme ile belirlenmiş olması gerekiyor. Ayrıca toplam ortak sayısının en az yüzde 51 ile toplanan kooperatif genel kurulunda ortak sayısının en az yüzde 51 tarafından projenin uygulanması için yönetim kuruluna yetki verilmesi, kooperatifin merkez edindiği köydeki hanelerin en az yüzde 5’inin kooperatifte temsil edilmesi şartı aranıyor.”

ÜÇ KÖYDE ÇİLEK YETİŞTİRİCİLİĞİ

2020’de hangi projelere ne kadar destek verileceğinin detaylarına geçmeden önce OGM desteklerinin kullanıldığı projelere bir göz atalım. Örneğin, Sakarya’nın Pamukova ilçesindeki üç köyde havza bazlı bir çalışma ile çilek yetiştiriciliği hayata geçirildi. Proje kapsamında 51 haneye kredi hibe desteği verildi. Yine 2019’da ilk defa uygulanan orman emvali üretimi yapan köylülere mekanizasyon çalışmalarında destek olabilmek amacı ile traktör ve tomruk çekme vinci (tambur) kredi hibe desteği sağlanmış olup, orman köylüleri tarafından memnuniyetle karşılandı. Sakarya Orman Bölge Müdürlüğü tarafından 2019 yılı programları çerçevesinde; süt sığırcılığı, besi sığırcılığı, süt koyunculuğu, fenni arıcılık, dış cephe mantolama ve kalorifer tesisatlı sobalı mantolama projelerinde 313 aileye toplam 6.1 milyon TL kredi hibe desteği gerçekleştirildi.

İSTİHDAMA KATKI SAĞLANACAK

Orman köylülerinin sosyal ve ekonomik amaçlı projelerine, uygun şartlarla verilecek kredilerin yüzde 20’si hibe olacak. OGM’nin bu yıl kredi kullandıracağı sosyal projeler arasında 150 metrekareye kadar dam örtülüğü yatırımları da yer alacak. Kredi üst limiti 4 bin TL olacak bu projelerde geri ödeme beş yılda yapılacak. 2020’de orman köylüsünün pencere değişimi dahil 100 metrekarelik dış cephe mantolama projelerinde 14 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Orman köylüsüne yakacaktan tasarruf yaptıracak bu projelerde geri ödeme beş yılda tamamlanacak. Dış cephe mantolama projelerine kalorifer tesisatı eklenmesi halinde ise kredi hibe desteğinde kredi üst limiti 21 bin 500 TL’ye, geri ödeme takvimi yedi yıla çıkacak. 2-3 kolektörlü güneş enerjisi su ısıtma sistemi projelerinde 2 bin 500 TL, güneş enerji su ısıtma sistemi projelerinde 2 bin 100 TL’lik kredi üst limiti uygulanacak. Kredi üst limiti ısı yalıtımlı evler için katı yakıtlı kalorifer sistemi projelerinde 7 bin 500 TL, köy evleri elektrik iç tesisatı projelerinde 5 bin 500 TL, pelet sobasında 5 bin 500 TL, ısı yalıtımlı evlerde peletli kalorifer sistemi projesi için 15 bin TL olacak.

SÜT SIĞIRCILIĞINA 60 BİN TL

OGM’nin kredi hibe desteği vereceği ekonomik amaçlı projeler arasında süt-besi koyunculuğu ve sığırcılığı da bulunuyor. Orman köylüsünün 50 baş kapasiteli besi koyunculuğu projelerinde 7.6 milyon TL’si hibe olmak üzere toplam 38 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. 10 baş besi sığırcılığı projelerinde 7.8 milyon TL’si hibe olmak üzere 39 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Bu iki projede de krediler yılda bir defa ödeme yapılmak koşuluyla beş yılda geri ödenecek. 30+1 baş süt koyunculuğu projelerinde kredi üst limiti 36 bin TL, geri ödeme takvimi bir yılı geri ödemesiz altı yıl olacak. İki baş süt sığırcılığı projelerine 35 ‘ bin TL, beş baş süt sığırcılığı projelerine 60 bin TL kredi kullandırılacak. Süt sığırcılığında kredi geri ödemeleri bir yılı geri ödemesiz 6 yılda yapılacak. 3 baş manda yetiştiriciliği projelerinde kredi üst limiti 37 bin TL’ye çıkarken, geri ödeme bir yılı ödemesiz olmak üzere toplam altı yılda tamamlanacak.

30 kovanlık fenni arıcılık projelerinde 18 bin 500 TL, 30 kovan-ihatalı fenni arıcılık projelerine 22 bin 500 TL kredi kullandırılacak. Orman köylülerinin hayvancılık ve sosyal amaçlı projelerde verdiği kredi hibe desteğinde; faiz alınmadığını bir kez daha hatırlatalım.

SERACILIK PROJELERİNE 44 BİN TL KREDİ

500 metrekarelik plastik seracılık projelerinde 30 bin TL’ye, bin metrekarelik plastik sera projelerinde 42 bin TL’ye, bin metrekarelik plastik örtülü serada muz üretimi projelerinde 44 bin TL’ye kadar kredi kullandırılacak. Seracılık projelerinde geri ödeme beş yılda yapılacak.

Beş dekar kapasiteli bağcılık-yayla bağcılığı projelerinde kredi üst limiti 20 bin TL olacak. Kredi geri ödemeleri dört yılı ödemesiz toplam yedi yılda yapılacak.

Beş dekara kadar meyvecilik projelerinde 17 bin TL, beş dekara kadar bodur meyvecilik projelerinde 25 bin TL (2-5 dekar alanda uygulanabiliyor), iki dekara kadar -malç örtülü çilek yetiştiriciliğinde 13 bin TL üst limitiyle hibe kredi desteği kullanılabilecek. Ceviz, vişne, kiraz, elma, nar gibi meyvecilik projelerine verilen kredilerde geri ödeme dört yılı vadesiz toplam yedi yıl olacak. Bodur meyvecilik projelerine yönelik kredilerde ise geri ödemeler üç yılı geri ödemesiz toplam altı yıl içinde yapılacak.

Ev pansiyonculuğu yapacak orman köylüleri de kredi hibe desteğinden yararlanabilecek. Bu projelerde 35 bin TL’ye kadar kredi desteği verilecek. Kredi geri ödemeleri altı yılda tamamlanacak. Bu projelerde de verilecek kredilerin yüzde 20’si hibe olacak.

TIBBİ-AROMATİK BİTKİ DESTEĞİ

OGM, yüzde 20’si hibe olmak üzere tıbbi-aromatik bitki yetiştiriciliği için de kredi hibe desteği sağlıyor. 2020 için yapılan piyasa analizi birim fiyatları değerlendirerek üst limitleri belirleyen OGM, beş dekara kadar lavanta yetiştiriciliğine 21 bin TL’ye kadar kredi verecek. Söz konusu kredi üç yılı geri ödemesiz altı yıl vadeli olarak kullandırılacak.

Beş dekara kadar adaçayı yetiştiriciliği projelerinde 2020’de kredi üst limiti 14 bin TL olarak belirlenirken, kredi üst limiti beş dekara kadar kekik yetiştiriciliği projelerinde 13 bin TL’ye, iki dekarda mavi yemiş yetiştiriciliğinde 21 bin TL’ye kadar çıkacak. Adaçayı ve kekik yetiştiriciliğinde kredi geri ödemeleri iki yılı geri ödemesiz, toplam beş yıl vadeli olacak. Mavi yemiş yetiştiriciliğinde ise kredi geri ödemelerinde dört yıl ödemesiz, toplam yedi yıl vade uygulanacak.

Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre 2018 yılı odun dışı orman ürünleri ihracatı 900 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Defne ihracatının yüzde 90’ı, kekik ihracatının yaklaşık yüzde 60’ı Türkiye tarafından karşılanıyor. Bununla birlikte çam fıstığı, doğal mantarlar, adaçayı önemli gelir kaydedilen ürünler arasında yer alıyor.

EV KADINLARINA MİKRO KREDİ

OGM 2020 yılında da ev kadınlarına mikro kredi desteği vermeye devam edecek. 2019 yılında 7 bin TL olan mikro kredi üst limiti 2020 yılında 10 bin TL’ye çıkarılırken, bu kredinin yüzde 20’si diğer kredilerde olduğu gibi hibe olarak kullandırılacak. Kredilere yıllık yüzde 1.4286 faiz uygulanmak üzere kredilerin geri ödemesi yılda bir defa olmak üzere üç yılda yapılacak.

OGM verilerine göre 2018’de 30, 2019 yılında 77 ev kadını mikro kredi desteğinden yararlandı. OGM’nin yüzde 20’si hibe olmak üzere kredi desteği vereceği projeler arasında üretim mekanizasyon kredileri de bulunuyor. Bir adet tomruk çekme vinci için 35 bin TL kredi imkanı verilecek. 2020 yılında orman köylüsüne bir adet traktör için 110 bin TL’ye kadar, bir takım motorlu testere ve koruyucu için 7 bin 750 TL kredi kullandırılacak.

Türkiye fidan üretiminde merkez olacak

Türkiye ormanlarında yetişen bütün türlerin üretim kültürünün korunması, gen kaynaklarının güven altına alınması öncelikli olmak üzere Türkiye’deki doğal türlerin peyzaj çalışmalarına kazandırılması ve yeni çeşitlerin geliştirilmesi Tarım Orman Şurası hedefleri arasında yer alıyor. Şurada alman kararlardan biri de Türkiye’nin fidan üretim ve pazarlama merkezi haline getirilmesi. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre bu gayeyle üniversite-kamu ve özel sektör işbirliğinde Ar-Ge çalışmalarının artırılması ve yeni çeşitlerin geliştirilmesi, özel sektör fidanlıklarının envanterinin ivedilikle yapılması ile orta ve uzun vadeli fidan üretim planlamasının yapılması, ormanlık alanlardan arazi tahsisi için yasal düzenlemelerin yapılması, kamuya ait atıl arazilerin daha uzun süreli özel sektör fidancılığına kiralanması hedefleniyor. Bilindiği üzere Özel Ağaçlandırma Yönetmeliği kapsamında özel orman fidanlığı kurmak isteyenlere proje bedelinin yüzde 25’ine kadar hibe desteği veriliyor.

Hibeler artıyor

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre, 2018 yılında dört adet kooperatife dört proje ile 715 bin TL’si hibe, 1.2 milyon TL’si kredi olmak üzere toplam 1.9 milyon TL destek kullandırıldı. 15 proje türü ile 8 bin 519 aile, 36.5 milyon TL hibe, 146 milyon TL kredi olmak üzere toplam 182.5 milyon TL destekten yararlandı. 2019 yılında beş adet kooperatife beş projeyle 414 bin TL hibe, 2.5 milyon TL kredi olmak üzere toplam 2.9 milyon TL destek sağlandı. 23 proje türü ile 9 bin 341 aile 40.5 milyon TL hibe 161 milyon TL kredi olmak üzere toplam 201.5 milyon TL destek verildi.

Listeye sabunağacı da eklendi

Tarım ve Orman Bakanlığı endüstriyel plantasyona yönelik olarak genetik ıslahı yapılmış tohumlardan üretilmiş fidanların kullanılması ve yaygınlaştırılması, bu amaçla başta kızılçam, dişbudak, kavak okaliptüs ve sahilçamı olmak üzere hızlı gelişen türlerin tohum ve fidan üretimlerine yönelik çalışmalar yürütüyor. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre gıdaya dönük bitkilerden aşılı ceviz ve badem fidanı başta olmak üzere, alıç, hünnap, kestane, ahududu, kuşburnu, Türk fındığı, keçiboynuzu ve yabanmersini fidanı son yıllarda üretimi arttırılan türlerden. Aşılı sakız ve trüf aşılı meşe fidanı üretimi en son geliştirilen çalışmalardan.

Tıbbi aromatik ve diğer gelir getiricilerden başta defne olmak üzere, lavanta kekik, adaçayı, biberiye, karabaşotu, tuz çalısı, bozkırotu gibi bitkiler yanında sabunağacı tohumu yurtdışından temin edilerek fidanları yetiştirilmiş ve uygun yetişme alanlarına dikildi.

Türkiye orman alanlarında odun dışı orman ürünü niteliği taşıyan türlerin tespit, teşhis ve verimlilik çalışmaları yapılıyor. Arazi çalışmaları ile elde edilen envanter 0RBİ5 sistemine aktarılarak sistem üzerinden faydalanma planları yapılabiliyor. Günümüze kadar 1 milyon 610 bin ha alanda 210 farklı türe ait odun dışı orman ürünü varlığı tespit edilmiş olup çalışmalar devam ediyor.

Dünyadaki tıbbi bitkilerin yüzde 6’sı Türkiye’de

Tıbbi ve aromatik bitkiler gıda, baharat, ilaç sanayi, kozmetik vb. gibi birçok alanda kullanılıyor. Tıbbi bitkilere yönelik talepler ayrı bir pazar oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünyada tıbbi ve aromatik bitki sayısı 20 bin dolayında olup, bunlardan 4 bin drog yaygın olarak kullanılıyor. Halen dünyada 2 bin, Avrupa’da ise 500 tıbbi bitkinin ticareti yapılıyor. Türkiye florasına bakıldığında, ekolojik olarak yedi coğrafik bölgede olmak üzere 11 bin 466 bitki türü bulunduğu, 3 bin 649’inin endemik olduğu, bin 700’ünün tıbbi özellik gösterdiği, 500’ünün ise tıbbi ve aromatik özelliğinin iyi bilindiği görülüyor. Dünya üzerindeki tıbbi bitkilerin yaklaşık yüzde 6’sı Türkiye’de bulunuyor. Türkiye’nin sahip olduğu bitki türlerinin tıbbi ve aromatik maksatlı kullanıma konu edilme oranı yüzde 3 düzeyinde. Dünyada önde gelen tıbbi ve aromatik bitki üreticisi ülkelerin bitki tür sayıları ile kullanıma konu edilme oranlan ortalaması ise yüzde 12.5.

Dr. Bekir PAKDEMİRLİ / Tarım ve Orman Bakanı
“Orman köylüsünün yanındayız”

Orman köylüsünün daima yanındayız, destekleri artırmaya devam ediyoruz. 2002 yılında 15 milyon TL olan destek miktarını, 2019 yılında 200 milyon TL’nin üzerine çıkardık. 5 Bin Köye 5 Bin Gelir Getirici Orman Projesi kapsamında bugüne kadar 4 bin 800 köyde 14 milyon adet gelir getirici tür fidanını toprakla buluşturduk. Bakanlık olarak 2020 yılında da büyüme odaklı, tarım ve ormancılığı geliştirecek sürdürülebilirlik temelli, kalkınmayı destekleyen politikaları uygulamaya devam edeceğiz. Orman varlığımızı 2020 sonunda, 22.9 milyon hektara ulaştıracağız.

Fehmi KİRAZ / Türkiye Yüksek Ziraat Mühendisleri Birliği Genel Başkanı
“Genç ve kadınlara pozitif ayrımcılık yapılmalı”

Orman köylüsünün refah seviyesi ve gelir düzeyinin artırılmasına yönelik verilen tüm destekleri önemsiyorum. Bu projeler ormana baskıyı azaltırken, kırsal göçü önlüyor. Orman köylülerinin ekonomik amaçlı hayata geçireceği projelerle, üretime, istihdama katkıları oluyor. Orman köylülerine yönelik destek miktarlarının artırılması, hibe oranlarının yükseltilmesi gerektiğini düşünüyorum. Orman köylülerine yönelik desteklerde genç ve kadınlara pozitif ayrımcılık yapılmalı. Ev kadınları için kullandırılan mik^o kredi desteği artırılmalı. Tarımda, el sanatlarında işgücüne katılımı artıracak projelere öncelik verilmeli.

Mehmet EKİCİ / Hatay İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı, Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Üyesi
“Orman köylüsüne eğitim dssteği de verilsin”

Orman köylülerinin ekonomik projelerine yönelik kredilerin boşa gitmemesi, amacına ulaşması için eğitim desteği verilmeli. Özellikle fenni arıcılık projelerinde orman köylüsü mutlaka eğitilmeli. Bu eğitim sorumluluğu da sivil toplum kuruluşlarına verilmeli. Böylece orman köylerinde üretim, istihdam artar, yapılan yatırımlar boşa gitmez. Orman köylüsünün geliri ve refah seviyesi artar. Fennî arıcılık projeleri, özellikle ballı bitki örtülerinin yoğun olduğu orman köylerinde desteklenmeli. Verilen kredi hibe desteklerinin etkinliğini artırmak için süreç takip edilmeli, denetimler yapılmalı.

Müslüm YANMAZ / Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (SERA-BİR) Başkanı
“Geliri çok artırır”

İklim avantajların olduğu yerlerde örtü altı tarım öne çıkıyor. Seracılığı daha profesyonel, daha kurumsal ve bitkinin istediği tüm şartları sağlayabilen ortamlar olarak tanımlıyoruz. Bu nedenle orman köylülerine sağlanacak seracılık destekleri, kişilerin yıl boyunca istihdam edilmelerini sağlayacak bir proje. İklim avantajlarının olduğu yerlerde örtü altı tarımın desteklenmesi ve teşvik edilmesi istihdam ve üretim açısından önemli. Hem ziraat mühendislerinin istihdamı hem orman köylülerinin yılın 12 ayı üretime ve istihdama katkılarını değerlendirdiğimizde, üretim güçlenecektir. 500 metrekarelik seradaki üretimde, orman köylüleri kendi ihtiyaçlarını karşılayıp, ihtiyaç fazlasını satışa döndürebilir.

HÜLYA GENÇ SERTKAYA